Theo kinh nghiệm dân gian, thời gian ở cữ rất quan trọng vì nó giúp cho người phụ nữ sau sinh tránh được nhiều bệnh hậu thai sản về sau. Thế nhưng một số người lại cho rằng việc ở cữ sau sinh là cổ hủ không cần thiết. Vậy ở cữ là gì? Ở cữ như thế nào mới đúng cách. Hãy tham khảo bài viết sau đây của minute-pocket.com để có lời giải đáp chính xác nhất nhé.
I. Khái niệm ở cữ nghĩa là gì?
Ở cữ là gì? Ở cữ chính là giai đoạn người mẹ được nghỉ ngơi, bồi bổ để phục hồi sức khỏe sau khi sinh. Ở Việt Nam, ở cữ là thuật ngữ chỉ giai đoạn nghỉ ngơi sau khi sinh của người phụ nữ. Trong thời gian này, người phụ nữ sẽ được nghỉ ngơi chủ yếu trên giường để lấy lại năng lượng sau khi mang thai và sinh em bé. Việc áp dụng cách kiêng cữ có khoa học sẽ giúp sức khỏe người mẹ sớm hồi phục hơn.
Tại một số nước như Trung Quốc, Nhật Bản hay Hàn Quốc cũng có những cách gọi khác nhau về việc ở cữ. Cụ thể ở Trung Quốc người ta gọi là Sitting the month, ở Nhật Bản là Sango No Hidachi còn ở Hàn Quốc lại là Samchilil.
II. Thời gian ở cữ sau sinh bao lâu là đủ?
Sau khi sinh con cơ thể người mẹ cần một khoảng thời gian để phục hồi những tổn thương trong quá trình mang thai. Thời gian ở cữ còn thuộc vào quan niệm văn hóa, lối sống và sinh hoạt mà mỗi quốc gia sẽ có thời gian khác nhau.
Tại Việt Nam, ở cữ sau sinh thường chia làm 2 mốc thời gian, đó là theo quan niệm từ lâu đời, phụ nữ sau sinh cần kiêng cữ đủ 3 tháng. Nhưng một số người lại cho rằng cần phải đảm bảo đủ 3 tháng 10 ngày (tương đương với 100 ngày)
Tuy nhiên, hiện nay các bác sĩ khuyến cáo phụ nữ sau sinh nên ở cữ tối đa 1 tháng. Nếu tình trạng sức khỏe tốt, thời gian ở cữ có thể ngắn hơn.
III. Vì sao phụ nữ sau sinh cần phải ở cữ?
Việc ở cữ sau khi sinh có vai trò rất quan trọng vì đây chính là thời gian giúp phục hồi sức khỏe của cả mẹ và con. Vậy lợi ích của việc ở cữ là gì? Sau đây sẽ là một số lợi ích cụ thể khi thực hiện chế độ kiêng cữ đúng cách và đúng khoa học.
1. Ngăn ngừa các nguy cơ mắc bệnh hậu sản
Theo quan niệm dân gian nếu không thực hiện kiêng cữ sau khi sinh đúng cách sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh hậu sản. Điển hình như kiêng lạnh, kiêng gió sẽ giúp cho người mẹ tránh khỏi các bệnh về đau nhức xương, khớp. Hay kiêng mang đồ nặng giúp các mẹ tránh được thoát vị và thoái hóa.
2. Phục hồi sức khỏe
Thường sau khi sinh cơ thể người mẹ rất yếu do mất nhiều năng lượng trong quá trình sinh. Vì vậy, quãng thời gian ở cữ sau sinh giúp người mẹ tái tạo lại năng lượng và cơ thể được nghỉ ngơi
3. Bảo vệ sức khỏe cho bé
Người mẹ có khỏe mạnh thì mới cung cấp được các dưỡng chất tốt cho con. Chính vì thế, việc người mẹ ở cữ sau sinh cũng giúp cho con hấp thụ được nhiều dinh dưỡng tốt trong quá trình phát triển thể chất và trí não
IV. Chế ở ở cữ khoa học và đúng cách
Hiện nay việc ở cữ sau sinh là rất phổ biến, tuy nhiên có rất ít người biết ở cữ là gì, nên ở cữ như nào mới đúng cách và tốt cho sức khỏe. Dưới đây là một số kinh nghiệm khi ở cữ để các mẹ cùng tham khảo.
1. Cần phải vệ sinh cá nhân sạch sẽ
Theo quan niệm từ dân gian, người mẹ ở cữ sau sinh phải kiêng tắm gội, đánh răng và kiêng đụng nước. Thế nhưng đây lại là một quan niệm hoàn toàn không đúng. Vì việc tắm gội và vệ sinh răng miệng hàng ngày là để vi khuẩn không thể sinh sôi. Đồng thời người mẹ cũng cần phải chú ý chăm sóc vết rạch tầng sinh môn hoặc vết mổ sau khi sinh để tránh các trường hợp như nhiễm trùng, sưng mủ.
Đối với vùng kín có thể thực hiện xông hàng hàng bằng lá trầu không để tránh viêm nhiễm, diệt khuẩn và nấm mốc.
Một số lưu ý khi thực hiện vệ sinh cá nhân trong lúc ở cữ:
- Nếu sinh thường có thể tắm sau 3 – 4 ngày sau khi sinh, còn sinh mổ có thể tắm sau 6 – 7 ngày.
- Mỗi lần tắm chỉ tắm khoảng 5 – 10 phút và tắm bằng nước ấm có nhiệt độ từ 37 – 40 độ C. Có thể kế hợp tắm, gội bằng lá thảo dược để diệt khuẩn, thư giãn.
- Không nên tắm gội cùng một lúc vì khi đó cơ thể rất dễ bị nhiễm lạnh
- Vệ sinh vùng kín hàng ngày, tránh thụt rửa sâu và phải lau khô sau khi vệ sinh.
2. Bổ sung đầy đủ dưỡng chất
Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng cũng cực kỳ quan trọng trong giai đoạn ở cữ là gì. Trong thời gian này, người mẹ cần đặc biệt chú ý đến khẩu phần ăn của mình và hạn chế những thực phẩm không tốt Những thực phẩm cần bổ sung khi ở cữ:
- Vitamin: Nhóm vitamin C, D có vai trò nâng cao sức đề kháng. Một số nhóm vitamin A, B có tác dụng kích thích và sản sinh ra chất chống oxy hóa, collagen giúp tái tạo và sản sinh các tế bào trong cơ thể. Ngoài ra, trong trái cây cũng có rất nhiều vitamin như bơ, táo, bưởi, cam,..
- Protein: Đóng vai trò chủ đạo trong việc phục hồi và nâng cao sức khỏe người mẹ sau sinh. Protein có nhiều trong thịt bò, thịt gia cầm, lòng đỏ trứng gà,…
- Omega và DHA: Đây là những hợp chất không thể thiếu trong quá trình phát triển trí não. Chính vì thế, việc người mẹ bổ sung nhiều thực phẩm giàu Omega-3 và HAD sẽ giúp bé phát triển trí tuệ hơn. Thực phẩm giàu Omega và DHA thường có trong cá hồi, các hạt dinh dưỡng, dầu ô liu,…
- Canxi, Magie, Sắt, Photpho: Những chất này có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình trao đổi chất bên trong cơ thể. Bên cạnh đó còn có tác dụng bổ huyết, tốt cho xương và tim mạch. Những chất ngày thường có trong các loại hải sản vỏ cứng, một số loại quả như nho, táo
- Chất xơ: Đây là chất xúc tác quan trong trong hoạt động trao đổi và nuôi dưỡng cơ thể.
3. Uống nước đầy đủ
Khoa học đã chứng minh rằng 70% cơ thể là nước vì thế nước đóng vai trò rất quan trọng đối với cơ thể. Đối với người mẹ sau sinh cho con bú, nước sẽ góp phần trong quá trình sản xuất và kích thích nguồn sữa. Vì thế người mẹ cần phải uống đủ 2 – 2,5 lít nước mỗi ngày.
Một lưu ý nhỏ trong thời gian ở cữ, người mẹ không nên uống nước lạnh, đá, nước có ga, chất kích thích.
4. Nghỉ ngơi đầy đủ
Việc nghỉ ngơi có khoa học sẽ giúp người mẹ nhanh chóng phục hồi hơn. Đặc biệt trong thời gian ngủ, cơ thể sẽ diễn ra các hoạt động tái tạo và trao đổi chất. Do đó người mẹ cần ngủ đủ giấc để có thể phát triển khỏe mạnh hơn.
Trung mình mỗi người nên ngủ từ 8 – 10 tiếng. Tuyệt đối không để tình trạng mất ngủ xảy ra vì nó cực kỳ nguy hiểm
5. Hoạt động thể dục, thể thao đúng cách
Luyện tập sức khỏe sau sinh giúp người mẹ nhanh chóng phục hồi sức khỏe hơn. Tuy nhiên vận động không đúng cách cũng sẽ làm ảnh hưởng tới sức khỏe và gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Vì vậy trong thời gian này, người mẹ nên vận động nhẹ nhàng với tần suất vừa phải. Một số bộ môn người mẹ có thể tham gia như yoga, bơi lội, đi bộ. Đặc biết lúc này không nên vội vàng để giảm cân, giảm mỡ bụng với những bài tập quá sức vì có thể làm tổn thương hệ thống cơ và xương khớp.
Trên đây là những kiến thức ở cữ là gì và ở cữ như thế nào là đúng cách. Hy vọng với những kiến thức trên sẽ giúp các mẹ có cái nhìn khách quan về vấn đề ở cữ sau sinh.